«صلوات » به بيان قرآن كريم نغمه الهي و نوايي ملكوتي است؛ «ان ا... و ملائكته يصلون علي النبي؛ خداوند و فرشتگان او بر پيامبر درود مي فرستند.»

صلوات، عشق ورزي و قدرشناسي از گلگون چهره هايي است كه به پاي رو سفيدي ما فدا شدند. هم بهترين دعا در شأن برترينهاست و هم عامل پذيرش دعاهاي ما. صلوات، نواي ايمان و نابودي نفاق است؛ هم توحيد است و هم نبوت، هم امامت است و هم معاد روز قيامت، و در يك كلمه، «تمام تسبيح جان ماست.» (1) 
منزلت صلوات 
علاوه بر اين كه خدا و فرشتگان بر پيامبر(ص) صلوات مي فرستند، مؤمنان نيز به اين امر و تسليم در برابر آن فرمان داده شده اند: «خداوند و فرشتگان او بر پيامبر صلوات مي فرستند. اي كساني كه ايمان آورده ايد بر پيامبر صلوات بفرستيد و كاملاً تسليم او باشيد.» (2) 
در قرآن كريم هم دستور احترام و بزرگداشت  خداوند تعالي هست كه «شمارا چه مي شود كه براي خداوند شكوهي را اميد نداريد.»(3) و هم توقير و گراميداشت پيامبر را گوشزد مي نمايد: « به راستي كه ما تو را شاهد و گواه و بشارت دهنده و هشدار دهنده فرستاديم. تا ]شما مردم [خدا و پيامبرش را ياري  كنيد و گرامي اش بداريد و در صبح و شام تسبيحش گوييد.»(4) 
احكام صلوات 
در روايت آمده است كه صلوات، هميشه، ارزشمند است، ولي در مواردي فضيلت و استحباب بيشتري پيدا مي كند؛ مثلاً هنگام ورود و خروج از مسجد؛ پس از ذكر نام حضرت رسول(ص)، حتي در نماز، شب و روز جمعه، ماه مبارك رمضان، پس از نمازها، به هنگام ذبح حيوانات و هنگام شنيدن نام آن بزرگوار. (5) 
حتي در نماز ميت و همچنين در تشهد نمازهاي ديگر، صلوات واجب است و نماز بي صلوات، باطل است. 
پيامبر اكرم (ص) مي فرمايد: «هركس نماز بگذارد و در آن بر من و اهل بيت من صلوات نفرستد، از او قبول نمي شود.»(6) 
صلوات ناقص 
ذكر «اللهم صل علي محمد» بدون «و آله » ناقص و خلاف امر پيامبر (ص) است؛ چنانكه خود حضرت مي فرمايد: «هركس بر من صلوات بفرستد و بر خاندانم درود نفرستد، بوي بهشت را نمي يابد.»(7) 
امام صادق (ع) نيز مي فرمايد: مردي به كعبه درآويخته بود و چنين مي خواند: «اللهم صل علي محمد». پدرم ]موسي بن جعفر(ع) [شنيد و به او فرمود: «بنده خدا !صلوات را ناقص نكن و در حق ما ظلم نكن، بلكه بگو خدايا بر محمد و اهل بيتش درود بفرست.»(8) 
در روايات فراواني، حذف «آل محمد» از صلوات نهي شده است. علامه طباطبايي رحمةا... پس از روايتي در اين باره، مي نويسد: «جز اين، هجده حديث ديگر از اهل سنت دلالت دارد بر صلوات كامل و پرهيز از ناقص... و اما روايات شيعه در اين موضوع، فراوان و بي شمار است ». 
كيفيت صلوات 
مردي به پيامبر (ص) عرض كرد: دانستيم چگونه بر شما سلام كنيم، ولي صلوات بر شما چگونه است؟ آن حضرت فرمودند: بگو: «اللهم صل علي محمد و علي آل محمد، كما صليت علي ابراهيم و آل ابراهيم انك حميد مجيد، اللهم بارك علي محمد و علي آل محمد كما باركت علي ابراهيم و آل ابراهيم انك حميد مجيد.» (9) 
حضرت سجاد (ع) نيز در پايان دعاي مكارم الاخلاق چنين دعا مي كند: «اللهم صل علي محمد و آله، كافضل ما صليت علي احد من خلقك قبله و انت مصل علي احد بعده؛ بارخدايا بر محمد و آلش درود فرست، مانند بهترين درودي كه قبل از او بر هر يك از بندگانت نثار كردي و يا پس از او نثار كسي خواهي كرد.» (10) 
در روايات آمده است كه بهتر آن است صلوات با صداي بلند باشد. از پيامبر اكرم (ص) روايت  شده است: «با صداي بلند بر من صلوات بفرستيد كه نفاق را از بين مي برد.»(11) 
ثواب و فضيلت صلوات از نگاه روايات 
1-كفاره گناهان: 
امام رضا (ع) مي فرمايد: «هركس از انجام عملي كه گناهانش را جبران كند ناتوان است، پس بايد زياد بر محمد و آل محمد صلوات بفرستد؛ زيرا صلوات، گناهان را به كلي پاك مي كند.»(12) 
2- وزين ترين و برترين: 
از امام باقر(ع) يا صادق (ع) نقل شده است: «سنگين ترين چيزي كه در روز قيامت در ترازو گذاشته مي شود، صلوات بر محمد (ص) و اهل بيت او مي باشد.»(13) 
و نيز از امام صادق (ع) روايت است كه «روز جمعه هيچ كاري برتر و پرفضيلت تر از صلوات بر محمد و آل محمد نيست.»(14) 
3- دوستي خداوند: 
از امام هادي (ع) چنين روايت است: «تنها دليلي كه خدا به خاطر آن ابراهيم (ع) را به مقام دوستي و خليل بودن رسانيد، كثرت صلوات فرستادن او بر محمد و اهل بيتش - كه درود خدا بر آنان باد - بود.» 
4- بخيل واقعي: 
پيامبر اكرم (ص) مي فرمايد: «بخيل حقيقي كسي است كه نزد او از من ياد شود و او بر من صلوات نفرستد.»(15) 
5-صداي سخن عشق: 
از امام صادق (ع) روايت است: «هنگامي كه از پيامبر(ص) ياد مي شود، زياد بر او صلوات بفرستيد؛ زيرا هركه بر پيامبر صلوات فرستد، خداوند در ميان هزار صف از فرشتگان بر او هزار درود فرستد و چيزي از مخلوقات خدا باقي نمي ماند، مگر اينكه بر اين بنده درود مي فرستند؛ چون خدا و فرشتگان بر او درود فرستاده اند. پس كسي كه در اين باره بي علاقه باشد، جاهل و فريب خورده است...»(16) 
6- رهايي از مشكلات: 
از استاد اخلاق و عرفان آيةا... بهاءالديني رحمةا... نقل است: 
«براي رهايي از مشكلات راههايي هست كه بهترين آنها كه خود ما حس كرده ايم و به كمك آنها به حاجتهايمان رسيده ايم، چهار چيز است؛ نذر كردن گوسفند براي فقرا، خواندن حديث كساء به طور پي در پي، پرداخت صدقه و ختم صلوات.» (17) 
7- كتابت صلوات: 
در پاداش نوشتن صلوات، حديثي از پيامبر (ص) نقل گرديده است: «هركس در نوشته اي بر من صلوات بنويسد، تا هنگامي كه نامم در آن مكتوب باقي است، فرشتگان پيوسته براي او استغفار مي كنند.»(18) 
نكته ؛ اين سوره را بخوانيم...
وقتي سعد بن معاذ (يكي از اصحاب رسول خدا(ص)) از دنيا رفت، پيامبر(ص)، بر جنازه او نماز خواند و فرمود: 
هفتاد هزار فرشته كه جبرئيل نيز همراهشان بود، آمدند و بر جنازه سعد نماز خواندند. من به جبرئيل گفتم: «سعد به چه علت داراي اين مقام شد كه شما همراه آن همه فرشته آمديد و بر جنازه اش نماز خوانديد؟» 
جبرئيل پاسخ فرمود: 
«بقرائته قل هوا... احد، قائماً و قاعداً و راكباً و ماشياً و ذاهباً و جائياً؛ به خاطر اين كه او سوره توحيد (قل هو ا... احد) را در همه وقت، ايستاده، نشسته، سواره، پياده، هنگام رفت و برگشت مي خواند.» 
ئ البحار، باب فضل القرآن، حديث 
سيره پيامبر با اسرا 
پيامبر(ص) از طرف خداوند مأمور بود شخصاً با اسيران گفتگو كند و آنان را ارشاد و تبليغ نموده و به آنان اميد بدهد؛ «يا ايها النبي قل لمن في ايديكم من الاسري».(19) 
گفتگوي مستقيم بالاترين شخصيت، با اسير كافر و محارب، بالاترين عنايت اسلام و رسول خدا(ص) به اسيران است. 
اما محتواي گفتگو چه باشد؟ 
خداوند در آيه 70 سوره انفال مي فرمايد: محتواي گفتگو با اسيران اين باشد كه اي اسيران، اگر خداوند در دلهاي شما خيري بداند (و شما روحيه لجاجت و كينه نداشته باشيد و زمينه رشد و سعادت داشته باشيد) بهتر از آنچه از شما گرفته، به شما خواهد داد. (اگر امروز آزادي شما گرفته شده، در آينده مسلمان خواهيد شد.) به علاوه، گناهانتان را مي بخشد؛ «ان يعلم ا... في قلوبكم خيراً يؤتكم خيراً مما اخذ منك و يغفر لكم»(1) 
دراسلام حتي شركت در جنگ بر ضد پيامبر(ص) مانع توبه و برگشت و دريافت مغفرت الهي نيست. به اسرا مي گويد: «يغفر لكم». 
اسلام مكتبي است كه دختر پيامبرش لحظه افطار، غذاي مورد نياز خود را به مسكين و يتيم و اسير مي دهد؛ «و يطمعون الطعام علي حبه مسكينا و يتيماً و اسيرا».(20) 
اسلام، مكتبي است كه شخصيتي چون امام علي(ع) بعد از ضربت خوردن و دستگيري قاتل، سفارش او را مي كند و مي فرمايد: «احبسوا هذا الاسير؛ اين قاتل اسير را حبس كنيد»، «اطعموه» او را غذا دهيد، «و اسقوه» به او نوشيدني دهيد و در اسارت با او خوش رفتاري كنيد. «احسنوا اسارته»(21)
_________________________
1) اشاره دارد به حديثي از امام رضا(ع) كه فرمودند: درود فرستادن بر محمد و آل محمد، نزد خداوند متعال سبحان ا... و لا اله الا ا... و ا... اكبر گفتن است.» عيون اخبار الرضا (ع)، ج 1، ص 294  
2) احزاب/56  
3) نوح/13  
4) فتح/8 - 9  
5) سفينهالبحار، ج 3/ميزان الحكمة، ج 2، ص 1662/وسائل الشيعة، ج 4، ص 1210 - 1222/ بحارالانوار، ج 94، باب 47. 
6) عوالي اللآلي، ج 2، ص 40  
7) امالي صدوق، ص 167، ح 9/بحارالانوار، ج 8، ص 186  
8) اصول كافي، ج 2، ص 495  
9) الميزان، ج 16، ص 344 
10) مكارم الاخلاق، دعاي 20 صحيفه سجاديه 
11) الكافي، ج 2، ص 493 
12) سفينةالبحار، ج 3، ص 125  
13) همان، ص 126  
14) همان، ص 394  
15) همان، ص 246  
16) كافي، ج 2، ص 492  
17) آيت  بصيرت، ص 68  
18) كنز العمال 
19)- سوره انفاق، آيه 70  
20)- سوره انسان، آيه 8  
21)- ميزان الحكمه

منبع: موسسه جهانی سبطین (ع)

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: